Przesiewowe badania logopedyczne „Poprawna mowa na szkolnym starcie” maja charakter wstępnego rozpoznania stanu mowy dzieci.
W ocenie mowy dzieci w wieku przedszkolnym brane są pod uwagę następujące kryteria:
Dzieci 3 letnie: Mowa zdaniowa, zrozumiała dla otoczenia. Możliwe są uproszczenia trudniejszych wyrazów. W artykulacji dopuszcza się zamiany głosek syczących (s, z, c, dz) oraz szumiących (sz, ż, cz, dż) na ciszące (ś, ź, ć, dź), (r) na (l). Obecne są pozostałe spółgłoski
Dzieci 4 letnie: Wypowiedzi stają się dłuższe, bardziej złożone. Bogatszy zasób słownictwa. W artykulacji są już głoski syczące (s, z, c, dz). Zastępowanie głosek szumiących (sz, ż, cz, dż) syczącymi (s, z, c, dz), (r)- (l) jest normą wiekową.
Dzieci 5 letnie: Głoski szumiące (sz, ż, cz, dż) w trakcie utrwalania. Głoska (r) pojawia się w mowie spontanicznej w niektórych pozycjach w wyrazie.
Dzieci 6 letnie: W mowie dziecka obecne są wszystkie głoski. W trakcie utrwalania różnicowanie głosek szumiacych (sz, ż, cz, dż) i syczących (s, z, c, dz)- np. pyszny sok, słyszeć. W trakcie utrwalania różnicowanie (r)- (l)- np. różowy balon, latarka.
Jak widać zastępowanie niektórych głosek innymi jest normą rozwojową mowy w zależności od wieku dziecka. Brak danej głoski w wieku, w którym powinna już być jest opóźnieniem artykulacyjnym (w wieku przedszkolnym). Warto jednak zaznaczyć, że wszelkie deformacje (wadliwa wymowa głosek, np. seplenienie międzyzębowe, nieprawidłowa wymowa głoski (r) jest wadą wymowy bez względu na wiek dziecka (nawet jeśli jest to małe dziecko). Wady wymowy mają raczej tendencję do utrwalania się niż samoistnego mijania. Zatem czekanie, aż dziecko wyrośnie jest ryzykowne. Brak określonych głosek w wieku szkolnym jest już zawsze wadą wymowy.
Zachęcamy do korzystania z pomocy logopedy i pracy z dzieckiem w domu w celu uzyskania poprawnej wymowy.
neurologopeda/pedagog pedagog/logopeda
Anna Stanisławska Katarzyna Moskwa